Hạn chế phương tiện cá nhân là cần thiết

Ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng

Báo cáo của UBND thành phố Hà Nội cho thấy, ở thời điểm hiện tại, sự phát triển và sức chịu đựng của hạ tầng giao thông thành phố Hà Nội đã không thể theo kịp tốc độ phát triển của xe cá nhân. Hiện thành phố có trên 5,2 triệu xe máy, nửa triệu ô tô (chưa kể khoảng 1,2 triệu phương tiện từ các tỉnh, thành phố khác tham gia giao thông trên địa bàn); tốc độ tăng trưởng giai đoạn 2011-2016 của ô tô là 10,2%/năm, xe máy là 6,7%/năm. Với số lượng phương tiện trên, nếu tính hệ số đồng thời hoạt động là 60% số xe lưu thông thì diện tích chiếm dụng vượt quá 1,34 lần năng lực hệ thống đường phố (khu vực trung tâm là 3,72 lần). Vì vậy, ùn tắc  giao thông trong khu vực nội đô và các cửa ngõ ta vào thành phố ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt giờ cao điểm và ngày lễ, tết. Ngoài ra, tình hình ô nhiễm môi trường không khí trên địa bàn thành phố diễn biến phức tạo, nồng độ các chất gây ô nhiễm không khí có xu hướng tăng. Trong đó, hoạt động giao thông vận tải cơ giới đường bộ được xác định chiếm 70% các nguồn gây ô nhiễm môi trường.

Báo cáo của UBND TP Hà Nội cũng nêu rõ, dự báo đến năm 2030, Hà Nội sẽ có khoảng 2 triệu ô tô và 7,5 triệu xe máy, trong khi quỹ đất cũng như nguồn vốn đầu tư cho mở rộng đường, xây đường mới rất eo hẹp. Như vậy, tình trạng ùn tắc giao thông ở Hà Nội sẽ ngày càng nghiêm trọng.

Kết hợp đồng bộ nhiều giải pháp

Để ngăn chặn tình trạng trên, UBND TP Hà Nội sẽ tiến hành hàng loạt giải pháp như: Giải pháp quản lý số lượng phương tiện tham gia giao thông; Giải pháp quản lý về chất lượng phương tiện tham gia giao thông; Giải pháp quản lý phạm vi hoạt động của phương tiện tham gia giao thông; phát triển và nâng cao hiệu quả vận tải hành khách công cộng; ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý; tăng cường công tác quản lý nhà nước về giao thông vận tải.

Đáng chú ý, các giải pháp này được thực hiện linh hoạt theo 3 giai đoạn: Giai đoạn 2017-2018: Tập trung thực hiện các giải pháp về quản lý phương tiện tham gia giao thông và tăng cường công tác quản lý nhà nước về giao thông vận tải. Giai đoạn 2017 - 2020: Tập trung thực hiện các giải pháp về quản lý số lượng, chất lượng phương tiện tham gia giao thông và phát triển vận tải hành khách công cộng. Áp dụng giải pháp hạn chế phương tiện cá nhân theo ngày chẵn, lẻ đối với những khu vực, tuyến phố ùn tắc thường xuyên, nghiêm trọng. Giai đoạn 2017 - 2030: Từng bước hạn chế hoạt động trên một số khu vực và thời gian, đồng thời chuẩn bị các điều kiện cần thiết để đến năm 2030 dừng hoạt động xe máy trên địa bàn các quận; đồng thời xe ô tô cá nhân cũng sẽ phải chịu thêm những loại phí như trông giữ xe, phí môi trường... khi lưu thông trong nội đô.

Đề án đã được các đại biểu thảo luận sôi nổi tại hội trường. Theo nhiều đại biểu, đây là đề án có tính đột phá và thể hiện sự quyết tâm của TP Hà Nội về quản lý phương tiện giao thông và xây dựng hệ thống giao thông. Đây là đề án có tác động lan tỏa lớn đối với hệ thống các cơ quan, tổ chức và người dân, nhất là trong vấn đề quản lý phạm vi hoạt động của các phương tiện giao thông. Do đó đề án cần nghiên cứu tác động, ảnh hưởng đến người dân về sinh hoạt của người dân cũng như vấn đề quy hoạch thiết kế đô thị... Bởi giai đoạn trước đây, quy hoạch giao thông Hà Nội phù hợp với các phương tiện giao thông xe máy nhiều hơn là các loại phương tiện giao thông công cộng, ô tô.

Đại biểu Trần Việt Anh (Ba Đình) cho rằng, xu thế trên thế giới ưu tiên phương tiện giao thông thân thiện môi trường, giao thông sạch, vì vậy các nhà quản lý phải đi trước một bước để phát triển giao thông sạch như các trạm dừng đỗ kết hợp hệ thống sạc điện, từ đó khuyến khích người dân sử dụng. Còn đại biểu Phạm Đình Đoàn (Hoàng Mai) đề xuất Hà Nội miễn phí đi xe buýt. “Bởi nếu so sánh với sự mất mát do tắc đường, ô nhiễm môi trường một năm đến nửa tỷ đô la thì chi phí đầu tư cho phương tiện công cộng là cần thiết. Từ đó, tạo thói quen cho người dân Thủ đô đi phương tiện công cộng. Đồng thời, việc điều chỉnh giờ làm, giờ học cũng rất cần thiết, đây là giải pháp ngắn hạn hiệu quả giảm ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường.

Cho ý kiến về giải pháp, lộ trình hạn chế phương tiện giao thông cá nhân, tại hội trường, nhiều đại biểu cũng cho rằng, để nâng cao tính khả thi của đề án, UBND TP cần lưu ý một số vấn đề như: Cần tạo được sự đồng thuận từ dư luận và ưu tiên phát triển và nâng cao chất lượng, hiệu quả của vận tải hành khách công cộng bao gồm xe buýt và các tuyến đường sắt đô thị. Về giải pháp dài hạn, thành phố Hà Nội chú trọng hơn đến quy hoạch và thực hiện quy hoạch giao thông: Ưu tiên phát triển hạ tầng khung khi xây dựng các khu đô thị vệ tinh; hay các khu vực ngoại vi đang có tốc độ đô thị hóa nhanh. Tại khu vực trung tâm tuân thủ việc hạn chế tăng quy mô dân số; trong trường hợp buộc phải tăng, cần có chính sách đánh phí chống ùn tắc với các dự án đô thị, tạo nguồn thu phát triển hạ tầng.

Sau khi lắng nghe ý kiến giải trình từ đại diện UBND thành phố, các đại biểu đã thông qua dự thảo Nghị quyết với sự tán thành của 91,35 % tổng số đại biểu HĐND thành phố.

Bài, ảnh: VŨ DUNG