Hành trình đó không chỉ là một hành trình vật lý với tổng của những quãng đường dài vất vả mà đó là cộng lại của những trái tim đến với những trái tim, từ tình yêu biển đảo thiêng liêng, ý chí quyết tâm, niềm tin được lan tỏa tới cả những người chưa có dịp đến với Trường Sa và toàn bộ người con mang dòng máu Việt.
Bài 1: Đến gần Trường Sa, đến gần trái tim
Càng đến gần Trường Sa, người Hà Nội càng thấy những thân quen ở đó, càng đến gần những trái tim cùng chung cảm xúc. Hà Nội từng hào hùng và sáng tạo vượt qua gian khó. Ở Trường Sa, người Hà Nội lại bắt gặp những hình ảnh sáng tạo thân quen.
Sáng tạo vượt khó
Trong cái khó, ló những sáng tạo là mệnh đề luôn đúng ở Trường Sa. Bộ đội vốn nhiều tài, bộ đội Trường Sa càng cho thấy khả năng ứng biến không giới hạn của mình khi trên đảo không đầy đủ tiện nghi như ở đất liền, họ nghĩ ra đủ cách từ làm gáo tưới nước cho cây, cắt nhựa làm chậu cảnh, làm đậu phụ đến cắt chữ, trang trí… Ở Trường Sa một người kiêm vài ba việc là chuyện bình thường. Thượng uý Đặng Tuấn Nghĩa, bác sĩ ngoại Khoa Phẫu thuật lồng ngực, Bệnh viện 103 trước kia ít cầm đến máy ảnh nhưng khi ra đảo, ngoài nhiệm vụ chuyên môn còn kiêm thêm cả “chức danh” chụp ảnh cho đơn vị. Ra đảo mới bắt đầu học ảnh nhưng qua 4 tháng, Đặng Tuấn Nghĩa giờ có thể bảo đảm ảnh chụp để làm tư liệu của đơn vị.
Không chỉ trong làm nhiệm vụ và cuộc sống, bộ đội ở Trường Sa cũng sáng tạo ra nhiều cách để lạc quan và yêu đời. Để tận dụng tối đa nước, bộ đội đảo Nam Yết thậm chí còn phải chặn nước ở sàn, ở sân mỗi khi có mưa để rồi sau đó xúc nước vào bồn chứa, để dành tưới cây. Mỗi cơn mưa như thế, họ trêu đùa nhau đầy lãng mạn rằng mình đang giữ lại nhưng tinh hoa của bầu trời và nước biển. Ở Nhà giàn Dk1/16 Phúc Tần, đồng chí Ủy viên thường vụ, Phó chủ tịch HĐND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn đã vô cùng ngạc nhiên khi Chỉ huy trưởng Nhà giàn, Trung tá Lê Xuân Nam nói rằng, ở đây chúng tôi còn có cả mô hình VAC (vườn – ao – chuồng). Vườn thì rõ rồi. Bộ đội trồng cây xanh tốt, khó tính như lan còn ra hoa, cây ăn quả cũng đậu trái. Trong chuồng có đủ cả gà lợn vịt ngan… Còn ao thì không nơi nào có được. Ao của Trường Sa là biển mênh mông với đủ loại cá, cua, lúc nào cũng sẵn, cũng nhiều. Nghe xong không ai bảo ai đều thấy đúng và càng cảm phục hơn ý chí, nghị lực của những cán bộ, chiến sĩ trên đảo.
Thấm thía hơn là câu nói vui của chuẩn đô đốc Đặng Minh Hải, Phó chính ủy Quân chủng Hải quân khi đoàn hát chia tay cán bộ, chiến sĩ đảo Đá Thị bên cột mốc chủ quyền bài hát “Khúc quân ca Trường Sa”. Ông nói rằng mình mong muốn được gặp tác giả ca khúc này, bởi vì theo ông, lời “Chiến sĩ Trường Sa, hát tiếp bài ca/ Về những chiến công anh bộ đội Cụ Hồ” trong điệp khúc của bài hát nên sửa chữ “hát” thành chữ “viết”, chữ “về” thành chữ “bằng”, mới có thể nói hết được khát vọng cống hiến, sự chiến đấu, hy sinh của người chiến sĩ Trường Sa.
Những món quà độc đáo
Nhiều người Hà Nội đã rất bất ngờ khi nhìn thấy tại các đảo của Trường Sa và thấy nhiều sản phẩm thủ công do cán bộ, chiến sĩ và người dân trên đảo. Bộ đội ở Trường Sa cho thấy họ rất giàu trí tưởng tượng. Khi rảnh rỗi, họ không dành nhiều thời gian để ngồi nhớ nhà, nhớ quê hương mà truyền tải tình cảm của mình vào những sản phẩm. Họ biến những nguyên liệu từ biển, từ dây thép gai… thành những bông hoa sinh động. Họ đẽo gọt đá, sỏi, san hô… vô tri vô giác thành vật kỷ niệm mang hình dáng quê hương, là cột cờ Thủ đô, là Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh… Những sản phẩm đó chứa đựng tình cảm, suy nghĩ, mang sức sống, niềm tự hào, hình dáng và tình yêu của đảo, được dành để tặng cho những người đến đảo. Theo nghệ nhân Vũ Mạnh Hải, Chủ tịch Hội nghệ nhân thợ giỏi Hà Nội, “Khi đón nhận những sản phẩm đó chúng tôi thấy trân trọng. Dù rằng nếu có tiền chúng ta có thể mua được rất nhiều sản phẩm đẹp khác nhưng đây là những sản phẩm chứa đựng giá trị tinh thần rất lớn, chứa đựng tư duy của người chiến sĩ, những tình cảm, sự khéo léo đã hun đúc nên tác phẩm đó. Là người từng làm ra nhiều sản phẩm và cũng được tham quan, nghiên cứu,tiếp cận nhiều sản phẩm thủ công nhưng những sản phẩm được làm ra trong điều kiện công cụ, nguyên liệu đều thiếu thốn của các chiến sĩ Trường Sa giúp tôi hiểu được tình yêu của các bạn ý với biển, đảo, với quê hương, đất nước”.
    |
 |
|
Chiến sĩ Phan Văn Việt (Đảo Sinh Tồn) làm hoa ốc... |
Cất rất cẩn thận những món quà của mình, Binh nhất Nguyễn Ngọc Phê (đảo Đá Lớn C) cho tôi xem chiếc thuyền và con ốc phát nhạc em dồn bao tình cảm để dự định tặng người yêu và cô cháu gái nhỏ khi trở về đất liền. Phê nói, “chị phải giữ bí mật cho em nhé, ở nhà em chưa bao giờ làm tặng ai cái gì cả. Mỗi dịp kỷ niệm, em chỉ ra cửa hàng mua một hai món đồ là xong. Nhưng chiếc thuyền, con ốc này em phải mất hai tháng để hoàn thành”. Vâng, trong cuộc sống mọi thứ rồi sẽ mất đi nhưng giá trị văn hóa, giá trị tinh thần sẽ tồn tại mãi. Khi làm tặng người thân những món đồ này, người chiến sĩ Trường Sa ấy sau này có quyền tự hào. Mỗi lần nhìn thấy tác phẩm của mình, anh sẽ nhớ lại thời thanh xuân của mình, nhớ lại những gian khó đã vượt qua. Tình yêu với đất nước được hun đúc cùng với đầu óc sáng tạo, đôi bàn tay khéo léo, khi trở về cuộc sống bình thường họ sẽ sáng tạo nhiều giá trị để tạo ra giá trị cuộc sống.
Quà Trường Sa thường tình cảm như thế đó. Nhưng không phải ai cũng có những món quà độc đáo như Binh nhất Nguyễn Ngọc Phê hay được tặng những món quà đặc trưng biển đảo. Vì thế những người Hà Nội có dịp đến đảo Trường Sa cũng tìm cho mình những cách riêng để có quà, gọi là kỷ niệm. Đại tá Nguyễn Minh Hải, Trưởng phòng Hậu cần Công an TP Hà Nội mang ra những tấm bản đồ, đến đâu anh cũng xin chữ ký của những người linh đảo... Bà Nguyễn Thị Lạc, Văn phòng thành ủy Hà Nội, lại tỷ mẩn chép ra những đoạn giới thiệu về các đảo vào một cuốn sổ tay rồi xin chữ ký ở mỗi đảo được đặt chân lên. Có người lại nhặt đá, nhặt ốc về trang trí bể cá thủy sinh. Trong đó, ốc, đá được sắp xếp theo các đảo tàu đi… Tình yêu với biển đảo, cùng với những món quà kỷ niệm xinh xinh ấy, như thế, gom lại, cứ ngày một nhiều lên.
(còn nữa)
Bài và ảnh: MINH NHÃ