Cứ mỗi dịp tháng 6, thời điểm sen nở đẹp nhất, người dân trên địa bàn Thủ đô lại đổ về đây, để thưởng lãm loài hoa thanh khiết này.
Ông Nguyễn Văn Mạnh (60 tuổi), sinh sống gần Hồ Tây cho biết: “Sen Tây Hồ có một đặc điểm rất lạ. Vào ngày 19-5, đúng sinh nhật Bác Hồ, những cánh hoa đầu tiên bắt đầu bung nở, mùa sen theo đó bắt đầu. Và đến ngày 2-9, dịp kỷ niệm Quốc Khánh, và cũng là ngày giỗ của Bác, hoa bắt đầu úa tàn, mùa sen dần khép lại, như để tưởng niệm vị Lãnh tụ vĩ đại, đã cống hiến cả cuộc đời mình vì sự nghiệp giải phóng dân tộc.”
    |
 |
|
Sen Tây Hồ luôn tỏa hương thơm ngát. |
Sen Tây Hồ, còn có tên gọi khác là Sen Bách Diệp (Sen Trăm Cánh). Những cánh hoa mang màu hồng phấn, cong cong như mảnh trăng khuyết, bên ngoài có ba lớp cánh lớn bao phủ, tiếp đó là những lớp cánh nhỏ khác ôm sát vào đài, nhìn thoạt qua giống như bàn tay nhân từ của Phật. Trung bình, mỗi bông Sen Bách Diệp có khoảng trên 100 cánh và 400 nhụy. Vì số lượng cánh và nhụy nhiều như vậy, nên dù hoa nở căng đến mức nào, cũng không đủ để ta nhìn rõ được đài.
Du khách đặt chân đến Hồ Tây vào dịp tháng 6, không thể quên được hương thơm thanh khiết của sen. Sen nở đầu mùa và sáng sớm, hương thường nồng và ngọt, khiến ta cảm thấy phấn chấn và khỏe khoắn.
Sen bán ven đường, cánh cứ chụm mãi thành nụ, không chịu bung nở. Dần dần, sen rũ xuống rồi úa tàn, mà không tỏa một chút hương thơm. Ông Lê Ngọc Minh, một người chăm sóc sen ở Hồ Tây cho biết, đó không phải là sen, mà là quỳ. Quỳ giống hệt sen, nhưng màu tím thẫm, chỉ có một lớp cánh mỏng bên ngoài rồi đến đài hoa, chứ không có những lớp cánh nhỏ bên trong. Quỳ hiếm khi nở được, hầu hết là chột hoa. Muốn thưởng sen, cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp của loài hoa này, phải tìm đến Tây Hồ.
Ông Minh cũng cho biết thêm, bác thường thu hoạch hoa một lần vào sáng sớm. Tuy nhiên số lượng sen đó không hề được xuất ra thị trường, mà được bán cho các doanh nghiệp và hộ sản xuất trà sen. Sen Tây Hồ mang hương thơm đặc biệt, không nơi nào có, nên nhiều người đã ướp trà trực tiếp vào sen. Từ đó đã tạo thành một loại trà sen đặt biệt, sau cái chát dịu là vị ngọt hậu đọng lại ở cuống họng.
Sen Tây Hồ từ lâu đã trở thành một biểu tượng văn hóa Hà Nội. Vẻ đẹp của sen cũng giống như vẻ đẹp tâm hồn của người Trang An: Thanh tao, dịu dàng, gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. Sen tượng trưng cho luật nhân quả. Bởi sen mang thân rỗng nhưng thẳng tắp, giống lời Phật dạy, phải sống sao cho ngay thẳng. Ở đâu có sen, nơi đó nước trong và sạch. Nên không phải ngẫu nhiên, Hồ Tây lại trở thành một nơi linh thiên của Thủ đô nghìn năm văn hiến.
Bài, ảnh: NGUYỄN QUỲNH