Khi mà trẻ con thành phố chỉ còn quen với những chiếc xe ô tô điều khiển từ xa hay những con thú bông, búp bê rực rỡ sắc màu thì những tò he, những que chơi chuyền hay nắm đá cuội chơi ô ăn quan trở nên lạ lẫm và thu hút đến lạ thường. Chơi ô ăn quan không khó, nếu không nói đó là trò chơi “ruột” của trẻ em ở các vùng làng quê, nhưng hôm nay giữa lòng Thủ đô, ô ăn quan cũng làm khó kha khá người; mà cái gì khó thường luôn thu hút. Trời chuyển mùa, nắng oi ả nhưng lũ trẻ vẫn miệt mài ngồi nghiên cứu cách chơi ô ăn quan. Những ông bố bà mẹ ngày thường luôn khó tính, hò hét chúng không được chơi lâu ngoài nắng, không được ngồi bệt xuống sân hôm nay lại hùa vào chỉ con cách chơi, ánh mắt lấp lánh kỷ niệm thời ấu thơ.
Những tò he đầy màu sắc làm cho không gian trò chơi dân gian thêm thú vị.
Không gian trò chơi dân gian dù chỉ mới đi vào hoạt động nhưng lại có hiệu ứng lan tỏa đặc biệt như thế. Cứ đến giờ tổ chức là khu vực đối diện đền Ngọc Sơn lại đông đúc, tấp nập người ghé qua hơn hẳn. Trẻ con có, thanh niên có, người già có, Tây có, ta có, phụ nữ có, đàn ông có. Ai cũng háo hức muốn thử nhảy một điệu sạp, làm một ván ô ăn quan, hay đơn giản là ngồi xem nghệ nhân nặn tò he rồi ồ, à vì thích thú. Anh Ngô Quý Đức, Chủ tịch Câu lạc bộ MyHanoi, đơn vị khởi xướng dự án về trò chơi dân gian trên phố đi bộ tâm sự, MyHanoi mong muốn không gian trò chơi dân gian sẽ góp một phần trong việc làm sống lại những trò chơi tuy đơn giản nhưng đầy thú vị của các thế hệ trước đang dần bị mất đi trong cuộc sống hiện đại ngày nay. Với các em nhỏ, đây là cơ hội để các em rời bỏ những chiếc điện thoại thông minh, máy tính bảng hòa mình vào các trò chơi, qua đó những bài học về văn hóa, về lịch sử qua những trò chơi dân gian được lưu giữ lại trong chính tuổi thơ của các em. Với những người lớn, đây là cơ hội để họ được sống lại trong một không gian tràn đầy ký ức tuổi thơ và với những người bạn nước ngoài, rất nhiều người lần đầu tiên được trải nghiệm các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc ta qua những trò chơi dân gian… điều đó giúp quảng bá một phần văn hóa của Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.
Ô ăn quan luôn là trò chơi thu hút trẻ em.
“Một mũi tên mà trúng đến mấy đích”, ấy là so sánh mà bác Hoàng Thị Minh Hồng (60 tuổi, Hà Nội) dành để nói về không gian trò chơi dân gian. Bác cho biết, từ hồi phố đi bộ có trò chơi dân gian, cuối tuần nào, cả nhà bác bao gồm 3 thế hệ cũng cùng nhau lên phố để trải nghiệm. “Người lớn thì được sống lại tuổi thơ, trẻ con thì được vui đùa lành mạnh, thật là một mũi tên mà trúng đến mấy đích rồi”.
Người Việt hào hứng là thế, du khách nước ngoài còn hào hứng hơn gấp bội. Bởi đâu phải lúc nào họ cũng có cơ hội được tiếp cận với những trò chơi dân gian như thế này. Hầu hết các tour du lịch được xây dựng hiện nay chưa lồng ghép các trải nghiệm này nên không còn cách nào khác là du khách hãy ghé phố đi bộ để tìm hiểu.
Bà Danielle Biron, một du khách người Pháp đã chia sẻ: "Tôi thấy rất hứng thú với các trò chơi dân gian này. Tôi đến Việt Nam lần đầu tiên năm 21 tuổi và đây là lần thứ 11 tôi đến với Thủ đô Hà Nội của các bạn, nhưng đây là lần đầu tiên tôi được trải nghiệm các trò chơi dân gian tại đây. Tuy chúng khá thô sơ và đơn giản nhưng thực sự rất thú vị và cuốn hút. Chắc chắn tôi sẽ quay lại đây nhiều lần nữa".
Nhảy sạp xem ra cũng không khó lắm với các bạn trẻ.
Nói thế mới thấy, ngay cả với những du khách hay ghé thăm Hà Nội hay Việt Nam thì cũng không có nhiều cơ hội để trải nghiệm trò chơi dân gian khi mà không gian trò chơi dân gian trên phố đi bộ chưa được mở ra. Giờ đây thì đã dễ dàng hơn nhiều, không cần phải đăng ký một tour yêu cầu được trải nghiệm các trò chơi dân gian, chỉ cần lên phố đi bộ mỗi thứ Bảy, Chủ nhật hằng tuần, du khách sẽ được hòa mình vào không gian đặc biệt này.
“Hàng trầu hàng cau
Là hàng con gái
Hàng bánh hàng trái
Là hàng bà già
Hàng hương hàng hoa
Là hàng cúng Phật”
Tiếng một bé gái vừa chơi ô ăn quan, vừa đọc vanh vách bài đồng dao khiến tôi không khỏi nhớ về tuổi thơ. Vậy đấy, không gian trò chơi dân gian đã phát cho chúng tôi-những người đã đi qua tuổi thơ một chiếc vé quay ngược thời gian. Và có lẽ, không chỉ chúng tôi được phát vé, mà bất kỳ ai ghé qua, tham gia vào không gian trò chơi dân gian cũng được phát miễn phí một chiếc vé-đó là chiếc vé trải nghiệm văn hóa đầy thú vị và màu sắc.
Bài, ảnh: BĂNG CHÂU