“Đêm thiêng liêng - sáng ngời tinh thần Việt” là chủ đề của hành trình tham quan, trải nghiệm tại di tích do Ban quản lý Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò bắt đầu được triển khai thực hiện từ cuối tuần qua và duy trì từ 19 giờ đến 20 giờ 30 các ngày thứ Sáu, thứ Bảy, Chủ Nhật hàng tuần. Buổi trải nghiệm đầu tiên đã để lại ấn tượng sâu sắc và cảm giác xúc động xen lẫn niềm tự hào với khách tham quan.
    |
 |
|
Hướng dẫn viên đang giới thiệu với du khách trước khi bước vào hành trình trải nghiệm “Đêm thiêng liêng - sáng ngời tinh thần Việt”. |
Đánh thức giác quan người xem bằng âm thanh và ánh sáng
Bước qua khu vực cổng chính, du khách bắt đầu hành trình trải nghiệm vào không gian thiêng liêng, nơi có những con người đã hóa thành bất tử.
Ông Dương Tự Minh là một cựu tù chính trị đã từng bị giam cầm tại Nhà tù Hỏa Lò và cũng đã nhiều lần tham dự các hoạt động trưng bày, triển lãm, tham quan di tích này nhưng với người chiến sĩ cách mạng năm nay đã 86 tuổi thì hành trình trải nghiệm “Đêm thiêng liêng - sáng ngời tinh thần Việt” thật đặc biệt và ý nghĩa.
Cựu tù chính trị Dương Tự Minh chia sẻ: Trải nghiệm tham quan di tích vào ban ngày là hoạt động bình thường và tôi cũng nhiều lần tham dự. Tuy nhiên, chương trình trải nghiệm vào buổi tối đã gây ấn tượng mạnh và để lại nhiều cảm xúc trong lòng tôi. Điều đặc biệt, đây là lần đầu tiên Ban quản lý di tích sử dụng âm thanh và ánh sáng vào chương trình tham quan. Trong suốt hành trình trải nghiệm, tôi như được sống lại những năm tháng bị giam cầm tại nơi đây. Đây là lần đầu tôi được nghe tiếng nhạc, rồi những tiếng vang vọng, lời hô, hét của tù nhân… Tất cả đã tạo cho tôi cảm giác như mình đang trở về quá khứ. Trong ánh sáng mờ ảo, tôi được nhìn lại những dụng cụ mà thực dân Pháp đã sử dụng để tra tấn các chiến sĩ như chiếc máy chém, xà lim…
“Tôi thấy đây là cách làm rất ấn tượng và tôi rất hoan nghênh sáng kiến của Ban quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò trong việc làm mới các chương trình tham quan để thu hút nhiều du khách. Tuy nhiên, để chương trình ấn tượng hơn thì giai điệu, nhịp độ âm nhạc phải phù hợp với lời của thuyết minh viên”, ông Dương Tự Minh cho biết.
|
|
 |
|
Hình ảnh mô phỏng trong trại giam khu biệt giam nữ. |
Ông Đặng Văn Biểu, Phó trưởng Ban quản lý Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò cho biết: “Đêm thiêng liêng - sáng ngời tinh thần Việt” là ý tưởng mà Ban quản lý xây dựng từ trước thời điểm Covid-19. Để xây dựng tour du lịch này, chúng tôi đã phối hợp với một số công ty du lịch để thiết lập tour tham quan gắn với 10 câu chuyện kể từ hệ thống cống ngầm, xà lim, khu biệt giam cachot (ngục tối)… Trong đó, qua lời kể chuyện của thuyết minh viên kết hợp với âm thanh, ánh sáng, sẽ tác động trực tiếp khách tham quan và đánh thức giác quan của người xem.
Theo ông Đặng Văn Biểu, lịch sử thì luôn đòi hỏi phải chính xác. Tuy nhiên, trong hành trình trải nghiệm này, luôn có sự liên kết giữa quá khứ, hiện tại và tương lai để thế hệ ngày nay hiểu hơn về di tích Nhà tù Hỏa Lò. Đó không chỉ là câu chuyện về quá khứ mà còn là tạo niềm tin để gắn kết với tương lai.
Ý chí kiên cường của những cựu tù chính trị
Là thế hệ sinh ra trong hòa bình và làm thuyết minh viên ở Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò được 3 năm nhưng với chị Lã Bích Thủy thì những câu chuyện của các chiến sĩ cựu tù chính trị từng bị giam cầm ở đây như những bài học nằm lòng trong tâm trí chị.
Được giao nhiệm vụ đảm nhận vai trò thuyết minh viên cho tour tham quan “Đêm thiêng liêng - sáng ngời tinh thần Việt”, chị Lã Bích Thủy cho biết: Khi đến mỗi điểm tham quan, tôi phải nhập tâm vào từng câu chuyện và có cảm giác như bản thân mình ở trong mỗi câu chuyện đó. Điều này sẽ tạo cảm xúc thật để truyền tải cho khách tham quan và khi đó người xem sẽ có cảm nhận xúc động nhất về những câu chuyện lịch sử. Trong quá trình tác nghiệp, tôi vừa thuyết minh vừa cảm thụ nhạc để âm nhạc và lời thuyết minh sao cho phù hợp.
Trước khi bước vào hành trình trải nghiệm, du khách được khuyến cáo là không sử dụng điện thoại, không quay phim, chụp ảnh và chương trình chỉ dành cho du khách từ 16 tuổi trở lên.
Lý giải lý do tại sao lại không cho du khách chụp ảnh, quay phim trong quá trình tham quan, chị Lã Bích Thủy cho biết, khi bật đèn flash sẽ ảnh hưởng đến thuyết minh, mặc dù thuyết minh viên có thể làm chủ được trong các tình huống như vậy nhưng trong một giây bị tác động khách quan cũng sẽ ảnh hưởng đến cả hành trình trải nghiệm. Vì thế, ánh sáng, âm thanh và thuyết minh phải hòa làm một, thuyết minh phải tập trung để vừa làm thuyết minh, vừa tạo cảm xúc trong mỗi câu chuyện.
Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò đã tồn tại hơn 120 năm, đến tham quan tại đây, du khách sẽ tìm hiểu về sự kiên cố của Nhà tù, các cuộc vượt ngục và hình thức các tù chính trị biến Nhà tù Hỏa Lò thành trường học cách mạng.
Mang theo câu chuyện về ý chí, khát vọng tự do của các chiến sĩ cách mạng khi tiến hành vượt ngục. Lần đầu tiên, du khách cảm nhận sự ly kỳ, hấp dẫn và ngoạn mục của các cuộc vượt ngục khi đi qua khoảng không gian hẹp của cửa cống ngầm với tiếng nước chảy, tiếng gió rít và ánh sáng mờ ảo...
Đến với khu biệt giam nữ, du khách được tìm hiểu về những câu chuyện thấm đẫm nước mắt của những người mẹ xa con, người vợ xa chồng và tìm hiểu về chiếc máy chém, khu vực xà lim tử hình - nơi giam giữ những chiến sĩ cộng sản kiên trung chờ ngày ra pháp trường hành quyết.
Ông Đặng Văn Biểu cho biết: Khi tham quan các trại giam, điểm nối giữa các điểm tham quan là tiếng nhạc, thể hiện sự quả cảm của các chiến sĩ. Mặc dù bị tra tấn, khủng bố về tinh thần nhưng vẫn dũng cảm, kiên cường chống lại kẻ thù ở nơi được coi là “địa ngục trần gian”. Các chiến sĩ vẫn tiếp tục đấu tranh, đoàn kết, đi theo con đường cách mạng. Tiếng nhạc, âm nhạc và ánh sáng là chất xúc tác để khêu gợi cảm xúc, chạm vào trái tim của người xem. Tôi nghĩ rằng, đây là sự kết hợp hoàn hảo.
Điểm cuối của hành trình tham quan là khu vực Đài tưởng niệm và lễ tri ân. Tại không gian thiêng liêng này, du khách sẽ thực hiện nghi thức tri ân để cảm nhận sự giao hòa giữa tâm linh và đời thực, giữa hiện tại và quá khứ… Mọi xúc cảm của lòng tri ân, sự biết ơn, niềm tự hào dân tộc sẽ được khơi gợi, tạo nên ấn tượng không thể nào quên trong hành trình trải nghiệm “Đêm thiêng liêng - sáng ngời tinh thần Việt”.
Bài, ảnh: KHÁNH HUYỀN