NSND Nguyễn Như Quỳnh sinh năm 1954 trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật tại Hà Nội. Ông ngoại của bà-cụ Nguyễn Gia Túc là người dạy cải lương nổi tiếng một thời. Bố mẹ của bà-cặp đôi Tiêu Lang-Kim Xuân đều là diễn viên nổi tiếng của Đoàn Cải lương Chuông Vàng trước đây.
Như Quỳnh tốt nghiệp Khoa Cải lương khóa đầu tiên của Trường Nghệ thuật Hà Nội (nay là Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội) năm 1970. Sau khi tốt nghiệp, Như Quỳnh theo nghề bố mẹ khi về công tác tại Đoàn Cải lương Chuông Vàng. Ba năm sau, Như Quỳnh bén duyên điện ảnh với vai y tá Mai trong bộ phim “Bài ca ra trận” của đạo diễn Trần Đắc. Với cách diễn xuất nhẹ nhàng, chân thật, từ đó, Như Quỳnh liên tục được mời tham gia nhiều bộ phim đình đám. Năm 1981, bà chính thức chuyển về Hãng Phim truyện Việt Nam (nay là Công ty Cổ phần Hãng phim truyện Việt Nam), đặt nền móng cho nhiều vai diễn đáng nhớ ở những bộ phim, như: "Hy vọng cuối cùng" (1981), "Hà Nội mùa chim làm tổ" (1982), "Sẽ đến một tình yêu" (1983), "Đêm miền yên tĩnh" (1985)...
    |
 |
NSND Như Quỳnh (ngoài cùng, bên phải) cùng các diễn viên trong phim "Đừng bắt em phải quên". Ảnh do nhân vật cung cấp. |
Năm 1998, Như Quỳnh được phong danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú và đến năm 2007 là NSND. Hiện tại, ở tuổi 66, NSND Như Quỳnh đang có cuộc sống bình yên với nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Hữu Bảo và hai cô con gái Đan Huyền và Đan Khuê. NSND Như Quỳnh chia sẻ: “Nhiều người nói rất khó mời tôi tham gia đóng phim. Thực tế không phải vậy, tôi cũng được nhiều đạo diễn mời lắm nhưng tôi thấy mình không hợp với những bộ phim liên quan đến đề tài ma túy, cảnh sát hình sự... Phim có kịch bản hay, tôi sẽ tham gia chứ không tính toán đến vai chính hay phụ, dài hay ngắn”.
Sau một thời gian dài không lên sóng, mới đây, NSND Như Quỳnh đã vào phim “Đừng bắt em phải quên” trên VTV3 và nhận được sự khen ngợi của đông đảo người xem. NSND Như Quỳnh quan niệm: “Cách làm phim hiện nay có nhiều khác biệt so với trước. Sau ống kính máy quay, tôi muốn sự yên tĩnh, sự lắng đọng để nghiền ngẫm kịch bản và suy nghĩ xem cảnh tới sẽ diễn như thế nào. Tôi cũng có tuổi rồi nên học thoại không thể nhanh như trước, do đó rất cần phải được yên tĩnh để sáng tạo và chuẩn bị tâm lý cho vai diễn. Ban đầu, tôi cũng hơi ngạc nhiên vì đang quay tập 10 lại chuyển ngay sang cảnh trong tập 20. Đó là cách làm phim nhanh hiện nay. Với một người lớn tuổi như tôi thì cần có thời gian để chuẩn bị cảm xúc”.
Sau 40 năm theo nghề điện ảnh, NSND Như Quỳnh là một hình mẫu mà nhiều nghệ sĩ trẻ hướng tới. Có lẽ vì sinh ra và lớn lên tại Thủ đô nên ở NSND Như Quỳnh luôn toát lên tính cách nền nã của phụ nữ Hà thành. Tinh thần ấy đã được bà mang lên màn ảnh, làm nên sức sống cho những vai diễn của mình. Bản thân bà, dù đã được trao tặng danh hiệu NSND và nhiều giải thưởng điện ảnh danh giá nhưng ở ngoài đời vẫn là một nghệ sĩ bình dị. Hằng ngày, NSND Như Quỳnh vẫn phụ giúp con gái chăm cháu ngoại, chạy xe Honda cup 82 và khoác lên mình những bộ trang phục giản dị, nhẹ nhàng.
HOÀI PHƯƠNG