QĐND - Người Hà Nội sành ăn đã có tiếng. Bên cạnh những món ăn thường ngày, những món cỗ, còn có cả những món “ăn chơi”. Liệt kê hết những món ăn vặt e là khá nhiều nhưng sẽ là có lỗi nếu không nhắc đến món chả nhái, đặc sản của làng Khương Thượng (quận Đống Đa, Hà Nội) với truyền thống hơn 70 năm.
Hiện nay, cả khu Khương Thượng chỉ còn vài hàng bán các món chế biến từ nhái. Mới nghe qua, nhiều người sẽ thấy lạ, con nhái gầy “tong teo” thì sao mà ăn được. Thực chất, nhái nhìn như vậy song không hề “mỏng thịt” chút nào. Vào những tháng cuối hè, nhất là tháng 8 là khoảng thời gian mà nhái béo và ngon nhất. Theo một chị chủ quán, nhái có thể chế biến thành 11 món với những cái tên nghe khá hài hước: Nhái "mặc quần đùi”, nhái "mặc quần dài", nhái “nuy”, nhái xào măng, nhái om chuối đậu, lẩu nhái, canh nhái… Tuy nhiên, chả nhái (nhái “trải chiếu”) lại là món cầu kỳ nhất và được khách thập phương đánh giá là ngon nhất. Để làm chả, sau khi lột sạch da, thịt nhái được băm nhỏ gồm cả xương rồi cho vào cối giã nhuyễn, giã càng kỹ thì chả càng ngon, ngọt. Sau đó trộn với gia vị, sả, ớt, lá chanh, lá lốt, thêm một chút bột chiên tôm.
 |
Món chả nhái. |
Chảo mỡ để sôi thật già rồi mới thả chả vào, miếng chả vừa chín tới vàng ươm, điểm màu xanh, đỏ của chanh, ớt và kèm theo một mùi thơm cực kỳ hấp dẫn. Múc chả ra đĩa khi còn nóng, lót bên dưới mấy cọng kinh giới, thêm bên trên vài lát ớt mỏng, bát nước chấm tiêu ớt, bỏ ít lá chanh. Có thể ăn kèm rau thơm nhưng không nên thêm những loại rau có mùi vị đậm, bởi sẽ làm át đi cái vị ngọt thanh, ngầy ngậy nhưng không béo, mùi thơm của thịt nhái, vị cay nhè nhẹ của ớt, hạt tiêu, vị mặn vừa phải của nước mắm. Điểm đặc biệt của chả nhái Khương Thượng đó là khi nhai chầm chậm sẽ cảm thấy còn đâu đó chút xương mềm lẫn trong miếng chả, chỉ chút ít thôi, ai không tinh ý sẽ không thể nhận ra. Sau đó nhấp môi một ly rượu mơ, thứ rượu chua chua, ngọt ngọt sao lại hợp với cái hương vị mang đậm chất dân dã này đến thế. Vào những ngày trở gió hay mưa lạnh, được ngồi trong quán cùng bạn bè, người thân thưởng thức miếng chả nhái thơm, một chú nhái chiên giòn hay bát nhái om chuối đậu nóng hổi ăn kèm bún, tay nâng chén rượu mơ thì còn gì bằng.
Do nhu cầu tiêu thụ ngày càng lớn, bên cạnh đó, nhái lại là loài có ích nên việc săn bắt quá nhiều sẽ làm ảnh hưởng không nhỏ đến cân bằng tự nhiên, không có lợi cho mùa màng. Vì vậy, một số địa phương đã đầu tư nuôi nhái thương phẩm để bán cho các cửa hàng, vì thế mà hương vị và chất lượng không còn được như trước, nhưng điều may mắn là món chả nhái đã không mất đi...
Bài và ảnh: HOÀI AN