Đến xưởng vẽ của họa sĩ Trịnh Tuân một ngày đầu đông, trên căn gác nhỏ cửa sổ luôn mở để đón những làn gió se se lạnh hòa lẫn “mùi hương của phố”-họa sĩ nói vui khi nhắc đến món phở bò nổi tiếng của con phố cổ kính. Dù đang rất bận rộn với việc chuẩn bị cho cuộc triển lãm tranh sơn mài có tên “Những ký ức thầm lặng”, nhưng họa sĩ vẫn dành thời gian hướng dẫn nhóm sinh viên hoàn thành những công đoạn kỳ công của cách vẽ sơn mài truyền thống, khẳng định sức hút mãnh liệt của chất liệu khó tính này. Ngoài việc rèn giũa nhiều sinh viên, họa sĩ sơn mài trẻ đoạt giải quốc tế, công lao của họa sĩ Trịnh Tuân (như trong giới mỹ thuật đánh giá), là tạo được quy trình bắt tay triển lãm mỹ thuật nhiều năm giữa các họa sĩ khu vực Đông Nam Á.

Là người Hà Nội, sinh năm 1961, Trịnh Tuân mê hội họa từ bé. Tốt nghiệp Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp (MTCN) Hà Nội năm 1985, Trịnh Tuân dù học ngành thiết kế nhưng lại gắn bó với sơn mài. “Năm 1980, năm thứ nhất tôi học cũng là lần đầu tiên Trường Đại học MTCN Hà Nội áp dụng chương trình đào tạo cơ bản theo trường phái Bauhaus (thiết kế của Đức). Tôi nhận thấy, với sự kết hợp của chương trình đào tạo mới với tranh sơn mài truyền thống, các tác phẩm của tôi có sự tương phản, đan xen, chuyển động của hình khối và màu sắc chứ không đơn thuần là hội họa thuần túy. Và đặc biệt khi sử dụng chất liệu sơn mài những thế mạnh đó đã được phát huy rất nhiều”, họa sĩ Trịnh Tuân kể.

leftcenterrightdel
Họa sĩ Trịnh Tuân hoàn thiện bức tranh sơn mài.

Không chỉ đam mê vẽ, họa sĩ Trịnh Tuân còn tham gia nhiều hoạt động sôi nổi kết nối nghệ thuật Việt Nam với thế giới. Năm 2007, trong triển lãm “Giấc mơ Hà Nội” (cùng với hai họa sĩ Malaysia và Philippines), ông đã giới thiệu loạt tranh 11 bức vẽ về Hà Nội gây được sự chú ý đặc biệt đối với giới phê bình cũng như công chúng yêu tranh. Năm 2019, ông làm giám tuyển cho “Triển lãm giao lưu mỹ thuật đương đại Việt Nam-Hàn Quốc” và “Triển lãm tác phẩm mỹ thuật của các nghệ sĩ tiêu biểu châu Á”. Ông đồng sáng lập Asia Art Link với sự tham gia của nhiều nghệ sĩ đến từ 12 nước châu Á hoạt động theo mô hình mở, nhằm giao lưu, trao đổi qua các trại sáng tác, các triển lãm chung. Hiện họa sĩ Trịnh Tuân là giảng viên Khoa Tạo dáng Công nghiệp, Trường Đại học MTCN Hà Nội. Gần đây nhất, các tác phẩm của Trịnh Tuân đã được trưng bày ở Bắc Kinh (Trung Quốc), Tokyo (Nhật Bản)...

Họa sĩ Trịnh Tuân được coi là người đã có đóng góp đặc biệt vào chủ đề Hà Nội trong hội họa Việt Nam đương đại. Ở những bức tranh của ông, người xem dễ nhận thấy nhiều hình ảnh lặp lại của Nhà thờ Lớn, Nhà hát Lớn Hà Nội, phố cổ, Hồ Gươm... để thấy ông gắn bó với Hà Nội đến nhường nào. “Những hình ảnh về Hà Nội đó gắn liền với đời sống của tôi. Đó là những ký ức gần gũi với tôi nhất. Những nhân vật tôi vẽ thường không phản ánh người thành thị có đời sống mộng mơ nhung lụa mà có gì đó chân chất và gần gũi”, họa sĩ bộc bạch.

Triển lãm “Những ký ức thầm lặng”, họa sĩ Trịnh Tuân trưng bày 30 bức sơn mài khổ lớn (sáng tác trong vòng 10 năm nay) để kỷ niệm 30 năm theo nghiệp sơn mài.

Bài và ảnh: HÀ CHÂU SƠN